มะเร็งเต้านม ภัยเงียบอ้นดับ 1 ของหญิงไทยและมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นทุก ๆ ปี จึงควรใส่ใจหมั่นสังเกตความผิดปกติของตนเองและเข้ารับการตรวจคัดกรองอย่างสม่ำเสมอ หากพบได้เร็วโอกาสรักษาหายขาดสูง

นายแพทย์สกานต์ บุนนาค รองอธิบดีกรมการแพทย์ กล่าวว่า มะเร็งเต้านม เป็นมะเร็งที่พบมากที่สุดในสตรีไทยและมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง จึงควรเน้นย้ำให้ความสำคัญกับการตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมอย่างสม่ำเสมอ หากตรวจพบตั้งแต่ระยะเริ่มต้นอัตราการรักษาให้หายขาดได้สูง หญิงไทยทุกคนควรรู้ทันปัจจัยเสี่ยงที่ต้องระวัง การรู้ถึงปัจจัยเสี่ยงเป็นก้าวแรกของการป้องกันโดยปัจจัยสำคัญที่เกี่ยวข้องกับมะเร็งเต้านม ได้แก่ เพศและอายุ ซึ่งผู้หญิงมีโอกาสเป็นมะเร็งเต้านมมากกว่าผู้ชาย และความเสี่ยงจะเพิ่มขึ้นอย่างเห็นได้ชัดในผู้หญิงที่อายุ 50 ปีขึ้นไป มีประวัติครอบครัวและยีน หากมีญาติสายตรง เช่น แม่ พี่สาว ลูกสาว เป็นมะเร็งเต้านม จะมีความเสี่ยงสูงขึ้น รวมถึงผู้ที่มีการกลายพันธุ์ของยีนบางตัว เช่น BRCA1 และ BRCA2 ปัจจัยด้านโครงสร้างและฮอร์โมน เนื้อเต้านมที่หนาแน่นทำให้การตรวจหามะเร็งด้วยแมมโมแกรมทำได้ยากขึ้น นอกจากนี้ ผู้หญิงที่เริ่มมีประจำเดือนเร็วหรือไม่เคยตั้งครรภ์อาจมีความเสี่ยงสูงขึ้น เนื่องจากได้รับฮอร์โมนเอสโตรเจนเป็นเวลานาน

เรืออากาศเอกนายแพทย์สมชาย ธนะสิทธิชัย ผู้อำนวยการสถาบันมะเร็งแห่งชาติ กล่าวว่า สุภาพสตรีทุกท่านควรหมั่นสังเกตตนเองเพื่อหาความผิดปกติของเต้านมค้นหาสัญญาณเตือนที่ต้องรีบปรึกษาแพทย์ การตรวจเต้านมด้วยตัวเองเป็นประจำ (Breast Self-Examination: BSE) จะช่วยให้สังเกตเห็นการเปลี่ยนแปลงที่ผิดปกติได้ตั้งแต่เนิ่น ๆ หากพบอาการเหล่านี้ควรรีบปรึกษาแพทย์ทันที อาทิ คลำพบก้อนหรือความแข็งที่ผิดปกติที่เต้านมหรือบริเวณรักแร้ การเปลี่ยนแปลงของผิวเต้านม เช่น สีผิวที่เปลี่ยนไป หรือมีรอยบุ๋มคล้ายผิวส้ม มีอาการหัวนมบุ๋ม หรือมีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างของหัวนม มีสารคัดหลั่ง หรือมีเลือด/ของเหลวผิดปกติไหลออกมาจากหัวนม อาการเจ็บปวดเต้านมที่ไม่หายไปหรือเป็นต่อเนื่อง

แพทย์หญิงณภัทร สายโกสุม นายแพทย์ชำนาญการ ด้านเวชกรรม สาขาศัลยกรรม สถาบันมะเร็งแห่งชาติ กล่าวเพิ่มเติมว่า การป้องกันมะเร็งเต้านมที่ดีที่สุดคือหมั่นตรวจคัดกรองและการปรับพฤติกรรม การตรวจคัดกรองอย่างสม่ำเสมอและการดูแลสุขภาพที่ดี เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพที่สุดในการลดความเสี่ยงและตรวจพบมะเร็งตั้งแต่ระยะเริ่มต้น ซึ่งสามารถทำได้ 3 วิธีหลัก ได้แก่ การตรวจเต้านมด้วยตนเอง (Breast Self-Examination: BSE) ผู้หญิงทุกคนที่มีอายุ 20 ปีขึ้นไป ควรฝึกตรวจเป็นประจำทุกเดือน (หลังหมดประจำเดือนประมาณ 7-10 วัน) การตรวจเต้านมโดยแพทย์ (Clinical Breast Examination: CBE) ผู้หญิงอายุ 40 ปีขึ้นไป ควรเข้ารับการตรวจโดยแพทย์อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง การตรวจด้วยแมมโมแกรม (Mammogram) และอัลตราซาวนด์ (Ultrasound) สำหรับผู้ที่มีความเสี่ยงทั่วไป (Average Risk) อายุ 40 ปีขึ้นไป ควรเข้ารับการตรวจแมมโมแกรมและ อัลตราซาวนด์เป็นประจำทุกปีตามคำแนะนำของแพทย์

การปรับพฤติกรรมลดความเสี่ยงควบคู่ไปกับการคัดกรอง ควรปรับพฤติกรรมในชีวิตประจำวันเพื่อลดความเสี่ยง เช่น ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เช่น ผักและผลไม้ให้มากขึ้น และลดการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ มะเร็งเต้านมไม่น่ากลัวอย่างที่คิด หากเราใส่ใจและดูแลสุขภาพของตัวเองอย่างสม่ำเสมอ การตรวจคัดกรองแต่เนิ่น ๆ คือก้าวแรกที่สำคัญในการดูแลตัวเองให้ห่างไกลจากโรคนี้

หากท่านมีข้อสงสัยเพิ่มเติม สามารถศึกษาข้อมูลได้จากสถาบันมะเร็งแห่งชาติ ผ่านทาง Facebook: สถาบันมะเร็งแห่งชาติ National Cancer Institute และ NCI รู้สู้มะเร็ง

 

6 ตุลาคม 2568